Абсаттаров Сеттар

Несильден несильге кечип кельген Къуран

Тарихымыз-энъ къыйметли  барлыгъымыз.

 Тарихчилер язгъаны  киби,ислям дини  Къырымгъа  Пейгъамберимиз(с.а.  в.)яшагъан заманда  кельди.

Иран ве дигер  мусульман  девлетлериндеки  базиргян ве диндар  инсанлар  ярымадамызгъа VIII  асырда аякъ басты.

Эр бир къырымтатарнынъэвинде Къуран китабы бардыр.  Мен исе сизлерге озь  къартанамнынъ  Къураны акъкъында икяе этмеге истейим.

Къартанам  Сейдалиева  Джемиле 1936  сенеси Судакъ  шеэрининъ Къоз  коюнде дюньягъа  кельди.

1944 сенеси...  Къырымтатар  халкъынынъ энъ  къара куню. Къартанам сюргюн  олгъан вакъытта 8  яшында эди. 15 дакъкъа  ичинде янларына  Къуран ве  бир- эки парча эшья алгъан эдилер.  Агъыр ве узакъ  айрылыкъ елу оларны  Узбекистаннынъ  сыджакъ челлерине  кетирди...

Бу Къуран, къартанамнынъ къартанасына  эвельден несильден несильге кечип  кельди. Меним ичюн тарихий ве диний  тарафтан пек къыйметлидир. Бу китапнынъ яшы тахминен 200 йылгъа якъын. Бильдигимиз киби,  Къуран мусульманлар ичюн бир яшайыш  харитасыдыр. Ичинде бутюн суаллернинъ  джеваплары бар.

Къартанамнынъ сою пек  динджи олгъан. Саифелери  ипрангъан бу Къуран ким биле  къач инсаннынъ нефесинен  окъулды. О вакъытлары  Къырымда диний дерслер  бериле эди,ве эр бир  къырымтатары араб  тилинде окъумагъа биле эди. 

Лякин Советлер девлети  кельген сонъ, намаз, къуран  ве ораза тутмагъа  ясакъ  олды. Бу себептен меним  къартанам арап элифбесини  огренмеге етиштирмеди...

Сюргюнлюкте кечкен омюр пек  агъыр эди,лякин ич бир заман  Аллахтан умют кесмеди  къырым халкъы,эль ачып дуа  этти бу миллет, Ветангъа  къайтып кельмек ичюн,  Сюргюнлик Къартанамнынъ  элинден чокъ шей алды,ана - бабасыны, сой-къардашларыны,  Ветаныны, балалыкъ  чагъыны…лякин инанч ич бир заман  гъайып олмады юректе…

Къырымдан сюргюн олгъанда  къартанамнынъ анасы сарып алды  янына къураны, йыллар кечкен сонъ  меним къартанам  Къырымгъа  къайтып кельди бу къуранны  алып...

Меним бойнумынъ  борджу исе, бу  къуранны сакълап  озь балларыма  тарихыны ве къыйметини анълатып,  несильден  несильге билинип  кетмесине  ярдымджы  олмакъ...