Исмаилова Эльмаз

Кечмишни сакълагъан хатырлавлар

Фикирге сёз керек, хатырагъа исе хатырлавлар. Бу хатыранынъ динълейиджиси, кягъыты ве къалеми олмалы…

Ким олгъанымызны бильмек ичюн бизге хатырлавлар керек.

Кечмишни сакълагъан хатырлавлар

Эр бир къырымтатарнынъ такъдири айры китапкъа ляйыкътыр.

Бугуньки икяемнинъ къараманы меним дедем - Умеров Эмирасандыр.

Меним дедем Умеров Эмирасан. 1927 сенеси Судакъ больгесининъ Таракъташ коюндеки Алмагъач адлы ерчикте Сейтумер ве Гуль-Шерфе чокъбалалы къорантасында дюньягъа кельди.

Судакъ шеэрининъ орта мектебини аля баалларынен еди сыныфны битире. Бабасынынъ энъ агъыр ишлеринде дедем ярдымджы эди. Догъгъан Таракъташнынъ эписи дагъ ве къаялары, чокъракъларынынъ, от ве осюмликлерининъ адларыны пек яхшы биле эди.

Дешетли дженк

1941 сенеде дешетли дженк эр бир инсаннынъ такъдиринде силинмез излер къалдырды. Дедемнинъ де омюри зорлу къыйынлыкълардан, сынавлардан кечти.

1942 сене ноябрь айында Алманиягъа чалышмакъ ичюн меджбурий айдалгъан юзге якъын Таракъташ сакинлернинъ арасында 14 яшлы Эмирасан Умеров де бар эди.

Адамлар иле рыкъма-рыкъ толу вагонлы эшелон оны Алмания ве Австрия сынъырына алып кельди. Сызыкълы урбагъа кийиндирип, оларны концлагерьге ерлештирелер. Бойлеликнен, о узник ола.

Олюм ве омюр арасында

Лагерьде булунгъанда, Эмирасан дедем ве бир къач къырымтатары учь кере къачмагъа тырыштылар. Лякин оларны тутып, Венадаки Туркшен-паркнынъ буюк демир ёл тоннельнинъ къуруджылыгъына чалышмагъа ёлладылар. Кене къачмакъ ниетинден вазгечмедилер ве учюнджи кереси, Аллагъа шукюр олсун, джанларыны къуртарып олдылар.

Гъурбетликнинъ куньлери

Озьбекистаннынъ Ташкент области Дальверзин совхозы.

Сыр-Дарья каналында чалышкъан вакъты.

Краснодар улькесинде дюльгерлик зенаатыны огрене.

Ватан дуйгъусы даима юректе 

Сиз дедемнинъ багъчасыны корьген олсанъыз, пек сукъланыр эдинъиз! О, отуз эки чешит мейва тереклери, юзюм ве тюрлю емишлер асрады.  Олар азбарымызны яраштырып оселер. Онынъ ичюн къыйметли олгъан эвчиги, асрагъан багъчасы бизге дедемден тюс олып къалды.

Хатырамызда эбедий къаладжакъ

Эмирасан Умеров 2016 сенеси мартнынъ 30-да 89 яшында эбедий козьлерини юмды. Лякин онынъ омюр тарихыны козь этип кельген бу хатырлавлар аилемизнинъ дегерлиги, гъуруры олып, даима юрегимизде къаладжакъ.

•Хатыра - бу бизим баба ве деделеримизнинъ кечмишинден тизильген бир тарихтыр.

•Инсаннынъ омюринде, онынъ хатырасында олып кечкен левхалар омюрлик къала.

•Дедемнинъ хатырлавлары - бу несиль тарихында баба-деделеримизнинъ догъгъан, айырылмаз ве оськен топрагъынынъ бир къысмыдыр.