"Аиле дегерликлери-2007" ярышнынъ финалистлери
Эльмаз Тохтарова Улу китап - бугунь ве эр заман
Къуран мусульманларнынъ мукъаддес китабыдыр. Аллаху-Тааля оны Мухаммед Пейгъамбер вастасынен инсанларгъа онынъ ниетлерини ачмакъ ичюн ёллагъанлар. Мукъаддес китапнынъ эсас мевзусы ялынъыз Аллагьа инанувдыр. Мухаммед Пейгъамберимизден о, япкъан муджизелер акъкъында сорагъанларында о: Мен муджизе япмайым ве мен бильген бирден бир муджизе - Къурандыр, деп джевап бере. Керчектен де, Къуран-ы Керим - аджайип бир муджизедир. «Къуран» сёзю, «окъув» демектир. Мусульманлар онынъ ялынъыз биринджи китабы единджи кокте сакъланмакътадыр деп эсаплайлар. Къуран акъкъында эшитмекче бильген базы инсанлар, даа якъын заманларда оны инанчлы инсанларнынъ анъындан силип ташламагъа тырышкъанлар, онъа ифтира атып, Къуран манасыз ве зулум толу бир масал деп айта эдилер. Бу ялынъыз уйдурма дегиль, пек чокъ зарар кетирген яландыр. Къуран - юксек ахлякъ, эйилик, мераметлик ве севгинен багьлы мукъаддес бир китаптыр. | ||
Эр бир китапнынъ озь такъдири ве тарихы бар деп айталар. Бу улу китапнынъ тарихы ве такъдири акъкъында икяе этмеге истейим. О гьает меракълыдыр. Белли олгъаны киби, эвель-эзельден берли халкъымызда сакъланып къалгъан эски бир адет боюнджа, эвленеджек къызнынъ анасы онъа озь Къураныны багъышлай. Анамнынъ да Къураны невбет иле онынъ анасындан, къартана исе, озь къартанасындан (баба тарафындан) къалгъан. | ||
Дженк йылларында оларнынъ бутюн варлыкълары тамамынен Къырымда къалып кеткен. Озьлери къырымтатар халкъынен берабер Озьбекистангъа сюргюн этильгенлер. Къартанам эвленгенде, онынъ анасы ачлыкътан ве хасталыкътан кечине. Бу себептен, Мукъаддес Къуран къартанама онынъ къартанасындан кече. Къартанамнынъ Самур адлы къартанасы олгъан. О, 1897 сенеси Алушта районынынъ Корбекуль (шимди Изобильное) коюнде догъгъан. Самур къартана акъайгъа чыкъкъанда, бу Къуран онынъ къартанасындан къалгъан экен. Бойле этип, бу Къуран къарарнен не вакъыт басылгъаныны бельгилемек мумкюн, даа догърусы, тахминен XIX асырнынъ башында нешир этильген. | ||
 |
| |
Самур къартана эвленген сонъ, Акъмесджитте яшай. Шу йыллары немселер чуфутларны ёкъ этмеге башлайлар. Къартанам ялыбойлу, дюльбер, бурну азчыкъ къамбырджа олгъан ве чуфут къадынларгъа пек ошай экен. Немселер къартанамны корип оны да ольдюрмеге истейлер. Къартанам пек къоркъа, лякин шашмаламай. Олардан бир къач дакъкъа ялварып, озь эвине тараф чапа. Андан бу Къуранны алып чыкъа. Къалтыравукъ къолларынен китапны ачып, саифелерини опип, манълайына тийдире. Немселер буны корьгенинен, онынъ чуфут къадыны олмагъаныны анълайлар. | ||
 |
| |
Комментариев нет:
Отправить комментарий